Linh vật giữ cổng từ lâu đã được người Việt sử dụng với nhiều ý nghĩa về mặt thẩm mỹ và tâm linh. Chính vì vậy, việc chọn lựa linh vật giữ cổng cũng có nhiều nét độc đáo riêng.

Linh vật  giữ cổng - hiểu đơn giản là những loại vật có tính linh - là những vật có thật như chó, sư tử, hổ... hoặc những loài vật hư cấu như rồng, phượng, lân... được dùng với vai trò canh giữ lối vào nhà. Nó bảo vệ về mặt tâm linh và mang may mắn đến cho gia đình về một phương diện nào đó. Mỗi linh vật cụ thể sẽ mang ý nghĩa tâm linh và may mắn cụ thể khác nhau như làm ăn thuận lợi hay học hành công danh phát triển...

Số lượng linh vật được sử dụng thường là một cặp cùng giống với nhau cho dù cổng nhà có nhiều cột trụ hay nhiều cửa khác nhau. Hai linh vật ở hai bên trụ thường đặt hơi chếch hướng vào nhau hoặc hướng thẳng ra ngoài. Trong việc đặt linh vật nên tránh đặt đối đầu nhau hay hướng mặt vào nhà với ý nghĩa tránh sự bất hòa hay đối đầu trong gia đình.

Các loại linh vật đặt trên trụ cổng hiện nay đa phần đều được làm bằng sứ với các hình tượng của tứ linh (long, lân, quy, phượng) và các con vật có ý nghĩa tâm linh với người Việt như chó, cá chép, gà trống, đại bàng, sư tử…

Các sản phẩm linh vật được làm từ nhiều chất liệu như đá, gốm sứ, hay đắp bằng xi măng,… Nhưng loại sản phẩm làm bằng gốm sứ vẫn được ưa chuộng nhất vì đường nét khá tinh tế, màu sắc đẹp và độ bền cao do không bị rêu mốc do ẩm ướt hay bị ố màu…

Cách đặt linh vật giữ cổng nói chung hoàn toàn giống nhau dù đó là linh vật nào. Chỉ khác ở việc mỗi linh vật khác nhau lại mang một ý nghĩa khác nhau về mặt ý nghĩa tâm linh mà chủ nhà muốn hướng tới. Chính vì thế với mỗi ngôi nhà và mong muốn khác nhau của chủ nhà mà có những loại linh vật riêng.

Với những gia đình làm kinh doanh, sản xuất thường lựa chọn một trong bốn linh vật thuộc tứ linh nhằm mong muốn làm ăn phát đạt và đón được nhiều tài lộc vào nhà. Đối với các gia đình này thì nghê, ngựa hay đại bàng cũng là một lựa chọn thường được họ sử dụng với ý nghĩa trên. Vì theo quan niệm của người Việt, những loài linh vật này đều có khả năng sinh tài lộc cho gia chủ.

Đối với những gia đình muốn được đường công danh học hành thuận lợi lại thích đặt linh vật là một cặp cá chép hóa rồng hay gà trống thể hiện sự thăng tiến và tinh anh của chủ nhà. Những hình ảnh đó luôn gắn liền với sự thăng tiến trong sự nghiệp hay sự thành công trên con đường học vấn.

Nhưng thông thường loại linh vật được các gia đình sử dụng nhiều nhất vẫn là các loại chó, sư tử, hổ,… các loại vật mang tính cách mạnh mẽ và oai nghiêm. Do phần lớn yếu tố đầu tiên khi chọn linh vật đặt trên trụ cổng nhà vẫn mang tính trông chừng nhà cửa nên các loài vật này hoàn toàn thích hợp cho yếu tố trên.

Một linh vật hợp lý sẽ mang đến vẻ đẹp cho ngôi nhà của bạn và còn mang theo đó cả ý nghĩa về mặt tâm linh tốt đẹp cho cả gia đình.